poradnik

Test Brücknera

Test Brücknera

Test Brücknera: wczesne wykrycie nieprawidłowości ocznych u dzieci

Test Brücknera polega na równoczesnym wykonaniu badania czerwonego odblasku i odblasków rogówkowych za pomocą oftalmoskopu bezpośredniego.

Na tej stronie HEINE i PLUS ULTRA przedstawiają podstawową informację o teście Brücknera i zastosowaniu oftalmoskopu bezpośredniego do wykonania testu.


Transiluminacyjny test Brücknera wykonany za pomocą oftalmoskopu bezpośredniego jest prostym i użytecznym badaniem w celu rozpoznania różnowzroczności, leukokorii, anizokorii oraz zeza. Głównym celem tego badania przesiewowego u noworodków i niemowląt jest wykrycie zaćmy wrodzonej i siatkówczaka. Natomiast głównym celem testu u dzieci w wieku przedszkolnym jest wykrycie niedowidzenia i ustalenie jego przyczyn. Wczesne wykrycie tych nieprawidłowości umożliwia wczesne ich leczenie i zapobiega wystąpieniu nieodwracalnych zmian wzroku. Wykonanie testu za pomocą oftalmoskopu bezpośredniego jest szczególnie wskazane u małych dzieci poniżej 3 roku życia, do wieku, gdy w diagnostyce można się już posłużyć testami jednoocznymi lub stereo. Ponieważ test transiluminacyjny jest metodą obiektywną, to wykonanie obywa się bez informacji zwrotnej od dziecka. Ponadto, test ten mogą prawidłowo przeprowadzić i ocenić także nie-okuliści.


Amblyopia dziecięca – niedowidzenie, „leniwe oko”

Amblyopia dziecięca jest częstym zaburzeniem widzenia i występuje u około 5% dzieci. Opóźnienie rozpoznania amblyopii w dzieciństwie może doprowadzić do utrwalonej dysfunkcji jednego oka lub obu oczu i w konsekwencji wpłynąć niekorzystnie na rozwój dziecka i dalszy rozwój osobniczy.

Przyczyny amblyopii mogą być następujące:

> Ametropia – niemiarowość

>> Anizometropia – nierówna siła refrakcji

>> Myopia – krótkowzroczność

>> Ametropia – niemiarowość

>> Hypermetropia – dalekowzroczność

>> Astygmatyzm – niezborność

> Objawy zeza

> Zmiany dysplastyczne (n.p. wrodzona zaćma lub siatkówczak)

Transiluminacja podczas testu Brücknera umożliwia rozpoznanie zaćmy w sposób prosty, szybki i czuły. Badanie wykonane z odległości 60-90 cm umożliwia wykrycie krótkowzroczności i nierównej siły refrakcji. Zmiany w tylnym odcinku gałki ocznej także mogą być wykryte podczas badania.

Definicja amblyopii według Ehrta Amblyopia (niedowidzenie) oznacza zmniejszenie ostrości widzenia w jednym lub rzadko obu oczach jako następstwo zaburzonego rozwoju widzenia. W więcej niż 90% przypadków, najczęstszymi przyczynami amblyopii są zez, zaburzenia refrakcji (ametropia) lub kombinacja obu tych przyczyn. Rzadkie przyczyny to jednostronna lub obustronna zaćma wrodzona lub opadanie powiek, zaburzenia rozwojowe przedniego i tylnego segmentów gałki ocznej lub przejściowe zaburzenia, n.p. spowodowane zranieniem lub za długim bandażowaniem oka. Niedowidzenie oznacza więc deficyt neuronalny, który może być skorygowany tylko w pierwszych latach życia, gdy natomiast ametropia opisuje czysto optyczne wady, które mogą być korygowane kiedykolwiek za pomocą okularów. Zez u dzieci często doprowadza do rozwojowego zmniejszenia ostrości oka zbaczającego (amblyopia – leniwe oko), ale także i do zaburzeń przestrzennego widzenia obuocznego.

Polecane dodatkowe informacje w języku polskim: http://www.mp.pl/okulistyka/okulistyka-dla-nieokulistow/artykuly/61087,przesiewowe-badanie-wzroku-umalych-dzieci-wpodstawowej-opiece-zdrowotnejPiśmiennictwo obce: Neues zur Amblyopie – Diagnostik und Therapie. Oliver Ehrt.Kinderärztliche Praxis 2012; 83(6):300 – 337Früherkennung von Sehstörungen bei Kindern.Michael Gräf.Deutsches Ärzteblatt, 2007 (16 Marz); 104, zeszyt 11.The Brückner test.Michael Gräf, Annette Jung.Graefe’s Archive for Clinical and Experimental Ophthalmology Jan. 2008; 246(1): 135-141Red Reflex Examination in Neonates, Infants, and Children. American Academy of Pediatrics. Policy Statement. Pediatrics 2008; 122(6): 1401-1404 How to test for the red reflex in a child. Community Eye Health 2014; 27(86): 36


Jak wykonać test Brücknera? 

Istotne wymogi badania:

  • Zaciemniony pokój.
  • Pacjent – jeśli to niemowlę – siedzi na łonie u matki lub ojca.
  • Lekarz patrzy przez oftalmoskop, pacjent musi ustalić wzrok na świetle oftalmoskopu.
  • Obie gałki oczne są oświetlone przez oftalmoskop jednocześnie.
  • Odległość pomiędzy lekarzem i pacjentem:
    W zależności od tej odległości test wykazuje różną czułość w przypadkach różnych przyczyn amblyopii. Wobec tego zaleca się przeprowadzić test zarówno z małej odległości 0,2 m – 1 m, jak i z dalszej odległości 3 m – 4 m (zobacz tekst poniżej).
  • Wyniki badania:
    W normalnych przypadkach obie źrenice świecą równo. Takie oznaki podczas badania, jak różnica w świeceniu obu źrenic, ogniskowe nieprzeźroczyste wtręty, rozlane zamglenia soczewki lub leukokoria (biały odblask źrenicy) powinny być interpretowane jako nieprawidłowe i wymagają pilnej konsultacji okulistycznej.

Porównanie normalnych i nieprawidłowych wyników badania z różnych odległości

Istotne jest wykonanie testu zarówno z bliskiej odległości jaki i z dalszej odległości. Poniższa tabela pokazuje, jakie odległości są wymagane dla zwiększenia czułości testu w przypadkach niektórych wadach wzroku:

Test przesiewowy wg Brücknera z krótkiej i długiej odległości. Czułość testu w odniesieniu do przyczyn amblyopii.
  0,2 – 1 m 3 – 4 m
Zaćma + +
Myopia +
Anizometropia (+) +
Hypermetropia (+)
Astygmatyzm
Czułość: + wysoka, (+) średnia, – niska

W badaniu z bardzo bliskiej odległości (10 – 20 cm) trudno jest odróżnić obraz anizometropii i myopii od obrazu normalnego (Ilustracja 1, bliskie badanie, lewa kolumna poniżej). Te zmiany mogą być wykryte tylko z większej odległości (4 m), jak to jest pokazane na symulowanych obrazkach poniżej. Badając z tej odległości (4 m) lekarz koncentruje się tylko na jasności obu źrenic i czy czerwony odblask jest słabszy w jednej lub obu źrenicach. Z tej odległości nie jest możliwe ujrzenie tęczówki. Jeśli potrzeba, to można porównać te odblaski u dziecka z czerwonymi odblaskami ze źrenic rodzica (także w okularach). Zauważ: z odległości 4 m, ciemniejsza źrenica odpowiada gałce ocznej z silniejszą ametropią. Jednakże w badaniu z klasycznej odległości 0,5 m – 1 m źrenica oka z silniejszą ametropią może świecić jaśniej.

 

Przedstawienie wyników testu transiluminacyjnego z odległości 10 cm. Szczegóły na małym obrazku pokazują wyniki z odległości 4 m. U góry:  normalny wynik                           U góry:  rozlane zmętnienie soczewkiW środku:  anisometropia                         W środku:  zaćma jądrowaU dołu:  obustronna myopia/hyperopia      U dołu:  zaćma biegunowa tylna


Test Brücknera u śpiącego dziecka.

Rozwarcie powiek

Powieki śpiącego dziecka mogą być otwarte przez delikatne rozszerzenie powiek za pomocą kciuka i palca wskazującego Twojej wolnej ręki i delikatne uniesienie górnej powieki za pomocą kciuka, gdy n.p. matka przytrzymuje palcem dolną powiekę. Unikaj dotykania spojówek i gałki ocznej. Można zapobiec zawijaniu się powieki przez delikatny ucisk w kierunku gałki ocznej.

Aby wyzwolić odruch otwarcia oczu, matka, trzymając niemowlę rękoma i przytrzymując jego głowę, rytmicznie kołysze dziecko od dołu i do góry oraz z pozycji leżącej do siedzącej, raz na sekundę, na dystans około 30 cm. Taka zmiana pozycji wywołuje otwarcie oczu i zmarszczki na czole dziecka, gdy głowa przybiera pozycję w pionie. Na moment badania te ruchy należy wtedy wstrzymać.


Bezpieczeństwo dla Ciebie i Twoich pacjentów

Używanie źródeł światła, takich jak zwykłe latarki kieszonkowe, uważa się błędnie za nieszkodliwe podczas badania oczu. To zagadnienie wymaga wyjaśnienia.

Światło może być czynnikiem urazowym dla siatkówki oka i skóry w zależności od intensywności i źródła światła. Promienie UV-A mogą być niebezpieczne dla oczu. Możliwe szkodliwe następstwa ekspozycji to zapalenie spojówek oraz zmętnienie rogówki i soczewki. Ujemne skutki działania na skórę to oparzenia i utrata sprężystości skóry.

Aby dane urządzenie medyczne mogło być stosowane do badania oczu, musi być ono zgodne z wymogami odpowiednich przepisów odnośnie wyrobów medycznych. W przypadku urządzeń do badania okulistycznego obowiązuje norma DIN EN ISO 150004-2.

Inne urządzenia medyczne ze źródłem światła, na przykład otoskopy, muszą spełniać wymogi zgodnie z normą DIN EN 62471. Te urządzenia nie są jednak dopuszczone do użytku podczas badania okulistycznego.

Lekarze powinni być świadomi, że niewłaściwe stosowanie światła może spowodować nieodwracalne szkody i być powodem roszczeń odszkodowawczych.

HEINE wypróbowuje wszystkie swoje produkty zgodnie z ich przeznaczeniem medycznym i przestrzega wszystkich obowiązujących norm. Dbałość o bezpieczeństwo pacjenta i użytkownika jest ważną częścią naszego standardu jakości.


Jak wykonać test Brücknera za pomocą oftalmoskopu bezpośredniego?

Kółko Rekossa

Oftalmoskop bezpośredni ma tzw. kółko Rekossa, które służy do ustawiania soczewek korekcyjnych. Odpowiednie soczewki korekcyjne kompensują wady refrakcji zarówno u badającego lekarza, jak i u pacjenta, i pomagają w uzyskaniu ostrego obrazu podczas badania oftalmoskopowego. Wybierz wartość, która jest sumą wartości sferycznej wady refrakcji u pacjenta i badającego.

Ustawienie kółka Rekossa musi być dostosowane do odległości pomiędzy badającym i pacjentem podczas testu Brücknera. Indywidualne ustawienie może być potrzebne także do oglądania dna oka.

Następująca zasada obowiązuje podczas testu Brücknera:  dla odległości 4 m do 1 m bez okularów wybierz siłę dioptrii Twoich własnych okularów. Dla odległości mniejszych niż 1 m, od wieku 40 lat, przekręć kółko Rekossa na wartości plusowe, aby uzyskać ostry obraz tęczówki. Do testu Brücknera wybierz największe kółko spośród przysłon. Przy bliskich odległościach zmniejsz jasność (mniej przeszkadzających odblasków, większa źrenica).

Kółko przysłon

Małe kółko: łatwy widok dna oka poprzez nierozszerzoną źrenicę. Zawsze rozpocznij badanie z tą przysłoną i przejdź do plamki, jeśli źrenica jest szczególnie mała i/lub wrażliwa na światło.
Duże kółko: standardowa przysłona do rozszerzonej źrenicy i podczas podstawowego badania gałki ocznej.
Plamka: umożliwia łatwy wgląd poprzez bardzo małe, nierozszerzone lub  zwężone źrenice.
Szczelina: pomocna do oglądu różnych wyniesień lub zmian patologicznych, na przykład guzów i obrzękniętych tarczy.
Półkole: umożliwia kombinację oceny głębi przez szczelinę przy polu widzenia, które daje duże kółko.
Gwiazdka fiksacyjna: umożliwia obserwację i ocenę fiksacji pozacentralnej.
Filtr niebieski: stosowany z fluoresceiną – umożliwia identyfikację małych zmian, otarć i ciał obcych.
Filtr czerwony: umożliwia łatwą identyfikację naczyń żylnych i tętniczych oraz włókien nerwowych.


Oftalmoskopia bezpośrednia – Fundoskopia z ręcznym oftalmoskopem

Oftalmoskop bezpośredni umożliwia badanie dna oka. Trzymaj oftalmoskop bardzo blisko naprzeciw oka pacjenta.Pacjent kieruje swój wzrok na ucho badającego. Badający używa lewego oka do badania lewego oka pacjenta i prawego oka do badania prawego oka pacjenta, gdy patrzy przez oftalmoskop przystawiony do pacjenta w bliskiej odległości pracy. Podczas badania lewego oka pacjent powinien kierować wzrok na prawe ucho badającego.

Aby uzyskać ostry obraz, zastosuj kompensację refrakcyjną za pomocą kółka Rekossa. Wybrana dodatkowa soczewka o określonej liczbie dioptrii zrekompensuje wady refrakcyjne u badającego lekarza i pacjenta.

Różne przysłony i filtry mogą być wybrane na kółku przysłon oftalmoskopu od strony pacjenta, co daje różne możliwości badawcze podczas wziernikowania.

Oftalmoskopia bezpośrednia – pomoc video

Obejrzyj to video i poznaj szczegóły oftalmoskopii bezpośredniej.


Jaki oftalmoskop najlepiej odpowiada Twoim potrzebom w pediatrii?

HEINE oferuje odpowiednie oftalmoskopy w zależności od potrzeb – wszystkie o najwyższej jakości. „Asferyczny System Optyczny” (AOS) eliminuje odblaski rogówkowe i tęczówkowe oraz zapewnia wyraźne i bez poświaty obrazowanie dna oka. Oświetlenie diodowe HEINE LED zostało zaprojektowane w celu optymalizacji badania oftalmoskopowego i idealnie odpowiada warunkom badania.

Asferyczny System Optyczny (AOS)

[01] Płaski, eliptyczny strumień światła, dzięki zastosowaniu opatentowanego „Asferycznego Systemu Optycznego” wyłącznie firmy Heine.

[02] Droga wzrokowa.

[03] Skorygowane refleksy rogówkowy i tęczówkowy.

[04] Eliptyczny strumień światła przebiega przez dolną część rogówki. Strumień światła oświetlającego został oddzielony od strumienia obserwacyjnego (zasada Gullstranda). Dzięki krzywiźnie refleksyjnej rogówki, wszystkie refleksy są kierowane z dala od strumienia obserwacyjnego. Płaski, skompresowany strumień światła dostarcza maksymalną ilość światła, które może wejść przez źrenicę.

[05] Po przejściu komory przedniej oka, strumień światła znacznie się rozszerza, dzięki czemu oświetla duży obszar siatkówki.

Copyright do całego artykułu: HEINE OPTOTECHNIK / PLUS ULTRA